NIKOTYNA

Nikotyna to organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów pirydynowych. 

Została wyizolowana w 1828, jej chemiczna budowa odkryta w 1843, a otrzymana po raz pierwszy w 1904 roku.

                                        

                                    Nikotyna - C₁₀H₁₄N₂

Naturalnie występuje w liściach i korzeniach tytoniu szlachetnego. 

Nazwa nikotyny pochodzi od nazwiska francuskiego lekarza, Jeana Nicota, który w XVI wieku zalecał tytoń jako lek.

Jak nikotyna działa na organizm?

   

   Nikotyna działa na organizm człowieka na wiele różnych sposobów, gdyż wiąże się trwale i blokuje działanie kilkudziesięciu różnego rodzaju enzymów. Dostarczając ją organizmowi zapoczątkowujemy szereg procesów, które sprawiają, że czujemy się lepiej. Przy małych dawkach nikotyna działa stymulująco. Dzięki niej wydziela się adrenalina, która pobudza organizm. 

W większych dawkach powoduje trwałe zablokowanie działania układu nerwowego, gdyż wiąże się ona trwale z receptorami nikotynowymi w komórkach nerwowych zaburzając ich metabolizm. Pojawia się zmiana postrzegania otoczenia, światłowstręt, zmęczenie, brak energii, uczucie oderwania od rzeczywistości, myślotok, wymioty, biegunka. W jeszcze większych dawkach występuje zamroczenie i pojawić się mogą halucynacje – zazwyczaj czarno-białe "wizjonerskie" obrazy. W ekstremalnie wysokich dawkach następuje utrata przytomności, drgawki i zgon.

  

   W przypadku palenia papierosa nikotyna działa niemal natychmiast po zażyciu, ok. 7 sekund (to czas potrzebny na przedostanie się nikotyny szlakiem jama ustna – płuca – krew krążenia małego – serce – aorta – tętnice mózgu). Biologiczny okres półtrwania nikotyny w mózgu wynosi ok. 2h. Dawki pochłaniane przy paleniu są minimalne, gdyż większość obecnej w papierosach nikotyny ulega spaleniu.

   

   Wiele badań wykazało związek przyczynowo skutkowy między paleniem papierosów a rozwojem różnego rodzaju chorób. Z pewnością należy do nich zaliczyć raka płuc czy też zwiększenie ryzyka związanego z wrzodami trawiennymi. Najważniejszą konsekwencją palenia dla kobiet decydujących się na urodzenie dziecka jest zwiększone ryzyko poronień. 

   Udowodniono też, ze nikotyna powstająca ze spalania tytoniu działa szkodliwiej na osoby przebywające w otoczeniu palacza niż na samego palacza. Palenie bierne może przyczyniać się również do chorób układu oddechowego (np. astmy, raka płuc) czy też zwiększać ryzyko zawału serca.

Palenie papierosów prowadzi do podwyższenia poziomu dopaminy w mózgu, co jest efektem charakterystycznym dla wielu substancji uzależniających.

Skutki palenia papierosów