Stymulanty, depresanty: 2015

niedziela, 11 października 2015

FENYLOETYLOAMINA

Fenyloetyloamina to organiczny związek chemiczny z grup amin. Jest naturalnym związkiem biosentyzowanym, który otrzymuje się z aminokwasu o nazwie fenyloalanina. Występuje w ludzkim mózgu, a także w produktach spożywczych, takich jak czekolada. Mówi się o tym, że fenyloetyloamina zawarta w żywności miałaby działanie psychoaktywne, gdyby nie to, że po dostaniu się do przewodu pokarmowego jest szybko metabolizowana. Wytwarzana jest w stanie zakochania.

Fenyloetyloanina (C₈H₁₁N)

Przeprowadzono wiele badań na osobach uprawiających sport i odkryto, że fenyloetyloamina może wywoływać zjawisko euforii biegacza, objawiające się poprawą nastroju oraz zwiększeniem wytrzymałości i odporności organizmu na ból.
Fenyloetyloamnia posiada wiele pochodnych związków, które dzielą się ze względu na działanie:

stymulanty (działają pobudzająco na organizm) – np. amfetamina, metamfetamina, efedryna, MDPV
psychodeliki (wywołują zmiany percepcji, świadomości, sposobu myślenia oraz sposobu odczuwania emocji) – np. meskalina, 2C
empatogeny – np. MDA, MDMA, 5-MAPB
leki odchudzające – np. fentermina, fenfluramina
leki działające na układ oddechowy – np. efedryna, salbutamol
leki przeciwdepresyjne – np. bupropion, fenelzyna.

sobota, 10 października 2015

Amfetamina

Jest to organiczny związek chemiczny, syntetyczny stymulant. Jej zażywanie wiąże się z ryzykiem pragnienia ciągłego utrzymywania wysokiej sprawności umysłu.

Wzór sumaryczny	C₉H₁₃N
Masa molowa	135,21 g/mol

Mechanizm i efekty działania

Pierwsze efekty działania amfetaminy mogą pojawić się już od 3 do 5 minut od zażycia przez śluzówkę nosa. Substancja ta zwiększa aktywność układu nerwowego i w efekcie pobudza cały organizm. Powoduje bezsenność, niepokój, zaburzenia procesów myślowych,

nasila agresję i nerwowość, zwiększa poczucie pewności siebie.

Uzależnienie

Zależność psychiczna jest podobna do tej, która jest spowodowana przez kokainę. Wywołuje ją atrakcyjny i euforyczny przebieg działania specyfiku, wzmacniany z kolei przez przykre dolegliwości związane z jego odstawieniem. Do najczęściej pojawiających się objawów abstynencyjnych można zaliczyć uczucie przygnębienia, zmęczenia i apatii, wewnętrzny niepokój, senność, bóle głowy, obniżenie napięcia mięśniowego, wzmożone łaknienie i myśli samobójcze.

Objawami zażycia amfetaminy są:

- silne pobudzenie psychomotoryczne, euforia

- jadłowstręt

- rozszerzone źrenice

- podwyższone ciśnienie, szybki oddech

Zastosowanie amfetaminy w medycynie

Amfetamina od 1927 r. pod nazwą benzedryny stosowana była w medycynie do leczenia astmy oskrzelowej oraz napadowej senności (tzw. narkolepsji; amfetamina zmniejsza bowiem zapotrzebowanie na sen). W Polsce została wykreślona z lekospisu. Tylko w nielicznych krajach nadal jest stosowana w leczeniu zespołów hiperkinetycznych u dzieci i napadowej senności. Inne odkryte i wykorzystane właściwości działania amfetaminy to działanie zmniejszające łaknienie.

Szczególne zagrożenia

Anhedonia - utrata zdolności odczuwania przyjemności przy czynnościach i przeżyciach zwykle jej dostarczających.

Psychoza amfetaminowa - długotrwałe stosowanie amfetaminy często prowadzi do stanów przypominających objawy schizofrenii.

Depresja - wywołana przez narkotyk może prowadzić do myśli i prób samobójczych.

Zanik samokontroli - prowadzi często do niespodziewanych, bardzo gwałtownych zachowań.

Skrajne wyczerpanie - Spowodowane intensywnym przyjmowaniem narkotyku, osoba zażywająca amfetaminę zapada w przedłużony, niespokojny sen trwający nawet do 48 godzin.

piątek, 9 października 2015

ADRENALINA

Adrenalina, suprarenina, w terminologii amerykańskiej epinefryna, hormon istoty rdzennej nadnerczy oraz tkanki chromochłonnej ciałek przyzwojowych (należących do autonomicznego układu nerwowego), powstający w organizmie w sytuacjach stresowych. Jest niekiedy określana jako hormon 3 x f (z ang. fright, fight and flight), czyli hormon strachu, walki i ucieczki. Adrenalina należy do amin aktywnych, zw. katecholaminami. Jest pochodną aminokwasu fenyloalaniny, blisko spokrewnioną z noradrenaliną.

Adrenalina przekształca glikogen w glukozę, przez co podnosi poziom cukru we krwi, powoduje rozkład glikogenu mięśniowego do kwasu mlekowego, mobilizuje tłuszcz tkanki tłuszczowej przez aktywację lipaz, wywołuje skurcz naczyń tętniczych, z wyjątkiem naczyń wieńcowych serca, które rozszerza. Powoduje pobudzenie mięśnia sercowego, zwiększając rzut serca(wyrzucanie krwi z komór do tętnic). Wskutek zwężenia tętnic i zwiększenia rzutu serca podnosi skurczowe ciśnienie krwi.

Adrenalina hamuje ponadto skurcze mięśni gładkich (tkanka mięśniowa) przewodu pokarmowego, dróg oddechowych oraz dróg moczowych (noradrenalina działa tak samo, z tym że nie wpływa w ogóle na przemianę materii). W układzie nerwowym pośredniczy w przenoszeniu bodźców z włókien nerwowych do tkanek.

Stosowana jest jako lek w astmie, we wstrząsach i ostrych odczynach alergicznych. W laryngologii i stomatologii służy m.in. do zmniejszania krwawienia (silnie zwęża naczynia błon śluzowych). Używa się jej też w zabiegach resuscytacyjnych (reanimacja) przy zatrzymaniu czynności serca. Adrenalina jest pierwszym hormonem, który został otrzymany w stanie czystym - zsyntetyzował ją 1901 J. Takamine (1854-1922), chemik japoński pracujący w USA i Th.B. Aldrich.

czwartek, 8 października 2015

KOKAINA

Kokaina - C₁₇H₂₁NO₄

Kokaina należy do grupy narkotyków zwanych symulantami. Jest to związek chemiczny zaliczany do estrów. Jest skrótem nazwy wodorotlenku kokainy. Pozyskiwana z liści krasnodrzewu pospolitego (koki) (Erythroxylon coca), który pierwotnie porastał tereny Andów w Ameryce Południowej.

Poprzez mieszanie wodorotlenku kokainy z sodą lub amoniakiem i podgrzewanie, wytwarza się tzw. Crack, jedną z groźniejszych postaci kokainy.

Od ponad piętnastu tysięcy lat kokaina była używana na terenie Ameryki Południowej do różnych celów, od mistycznych, przez społeczne, do medycznych. Od XVII wieku stała się popularna także w Ameryce Północnej. Kokaina stosowana była jako środek antydepresyjny, nasercowy, lek przeciwko katarowi siennemu, astmie, jako znieczulenie miejscowe stosowane przez dentystów, a także jako pomoc w przezwyciężeniu uzależnienia od opium stosowanego ówcześnie jako lek przeciwbólowy. Używano jej by poprawić wydolność fizyczną, zmniejszyć uczucie głodu oraz by poprawić nastrój.

Kokaina podana ogólnie charakteryzuje się silnym działaniem pobudzającym, natomiast podana miejscowo - wykazuje właściwości znieczulające.

Obecnie w tym celu stosuje się inne, syntetyczne środki o mniejszej szkodliwości. Jednakże jest ona nadal stosowana w okulistyce i otorynolaryngologii w postaci roztworu, jako miejscowy środek znieczulający.

Na początku XIX wieku odnotowano pierwsze przypadki śmierci z powodu przedawkowania tego narkotyku, natomiast przełom XIX i XX wieku przyniósł rozwój narkomanii kokainowej. Skutki zażywania kokainy są krótkotrwałe i prowadzą do depresji oraz silnego głodu narkotykowego. Obecnie, po marihuanie i haszyszu, kokaina jest najczęściej sprzedawanym narkotykiem na świecie.
Ponad połowa światowej produkcji kokainy odbywa się w Kolumbii.

Jak wygląda kokaina?

Kokaina ma postać krystalicznego białego lub żółtawego proszku.

Crack występuje jako krystaliczna forma kokainy, jako małe białe kryształki przypominające płatki mydlane lub jasnobrązowe kuleczki. Najczęściej pakowane są one do fiolek.

Najmniej popularna forma tego narkotyku to pasta kokainowa, która jest pierwotnym produktem w procesie otrzymywania kokainy z liści koki.

środa, 7 października 2015

NIKOTYNA

Nikotyna to organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów pirydynowych.

Została wyizolowana w 1828, jej chemiczna budowa odkryta w 1843, a otrzymana po raz pierwszy w 1904 roku.

Nikotyna - C₁₀H₁₄N₂

Naturalnie występuje w liściach i korzeniach tytoniu szlachetnego.

Nazwa nikotyny pochodzi od nazwiska francuskiego lekarza, Jeana Nicota, który w XVI wieku zalecał tytoń jako lek.

Jak nikotyna działa na organizm?

Nikotyna działa na organizm człowieka na wiele różnych sposobów, gdyż wiąże się trwale i blokuje działanie kilkudziesięciu różnego rodzaju enzymów. Dostarczając ją organizmowi zapoczątkowujemy szereg procesów, które sprawiają, że czujemy się lepiej. Przy małych dawkach nikotyna działa stymulująco. Dzięki niej wydziela się adrenalina, która pobudza organizm.

W większych dawkach powoduje trwałe zablokowanie działania układu nerwowego, gdyż wiąże się ona trwale z receptorami nikotynowymi w komórkach nerwowych zaburzając ich metabolizm. Pojawia się zmiana postrzegania otoczenia, światłowstręt, zmęczenie, brak energii, uczucie oderwania od rzeczywistości, myślotok, wymioty, biegunka. W jeszcze większych dawkach występuje zamroczenie i pojawić się mogą halucynacje – zazwyczaj czarno-białe "wizjonerskie" obrazy. W ekstremalnie wysokich dawkach następuje utrata przytomności, drgawki i zgon.

W przypadku palenia papierosa nikotyna działa niemal natychmiast po zażyciu, ok. 7 sekund (to czas potrzebny na przedostanie się nikotyny szlakiem jama ustna – płuca – krew krążenia małego – serce – aorta – tętnice mózgu). Biologiczny okres półtrwania nikotyny w mózgu wynosi ok. 2h. Dawki pochłaniane przy paleniu są minimalne, gdyż większość obecnej w papierosach nikotyny ulega spaleniu.

Wiele badań wykazało związek przyczynowo skutkowy między paleniem papierosów a rozwojem różnego rodzaju chorób. Z pewnością należy do nich zaliczyć raka płuc czy też zwiększenie ryzyka związanego z wrzodami trawiennymi. Najważniejszą konsekwencją palenia dla kobiet decydujących się na urodzenie dziecka jest zwiększone ryzyko poronień.

Udowodniono też, ze nikotyna powstająca ze spalania tytoniu działa szkodliwiej na osoby przebywające w otoczeniu palacza niż na samego palacza. Palenie bierne może przyczyniać się również do chorób układu oddechowego (np. astmy, raka płuc) czy też zwiększać ryzyko zawału serca.

Palenie papierosów prowadzi do podwyższenia poziomu dopaminy w mózgu, co jest efektem charakterystycznym dla wielu substancji uzależniających.

Skutki palenia papierosów

wtorek, 6 października 2015

KOFEINA

Kofeina to organiczny związek chemiczny, alkaloid purynowy znajdujący się w surowcach roślinnych. Może być uzyskiwana syntetycznie. Została odkryta przez niemieckiego chemika Friedricha Ferdinanda Rungego w 1819 roku.

Kofeina jest naturalnie występującą substancją w liściach, nasionach albo owocach, co najmniej 100 różnych gatunków na całym świecie i należy do grupy związków znanych jako metyloksantyny.

Występowanie

Naturalnie wystepuję w ziarnach kawy, liściach herbaty, nasionach kakaowca, nasionach guarany, orzeszkach cola oraz liściach ostrokrzewu paragwajskiego (yerba mate).

Uprawa:

Wady i Zalety:

Wady:

-Nadmiernie spożycie powoduje: szybkie, nieregularne kołatanie serca; niepokój, nerwowość i rozdrażnienie; biegunka, wymioty i nudności.

-Potencjalne zagrożenie uzależniające.

-Zwiększa ciśnienie krwi i może przyczynić się do rozwoju osteoporozy.

Zalety:

-Zmniejsza ryzyko choroby na Parkinsona, raka wątroby i jelita grubego.

-Wpływa pozytywnie na wydolność organizmu; redukuje zmęczenie i przyspiesza proces regeneracyjny u sportowców.

-Chroni przed zaburzeniami pamięci i zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera.

-Zmniejsza wystąpienie depresji u kobiet.

poniedziałek, 5 października 2015

ANESTETYKI

Anestetyki to leki do znieczulenia ogólnego. Niektóre z nich działają przede wszystkim nasennie (midazolam) inne oprócz działania wyłączającego świadomość także przeciwbólowo (ketamina).

MIDAZOLAM- WZÓR CHEMICZNY

Podział anestetyków:

Anestetyki lokalne- substancje, których działanie znieczulające jest ograniczone do obszaru ciała otaczającego miejsce aplikacji. Zwykle nie powodują zahamowania aktywności ośrodkowego układu nerwowego.
Anestetyki systemowe- oddziałowują depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy. Ich działanie jest zdecydowanie siljniejsze, szybciej indukowane i szybciej ustaje niż działanie leków uspokajających . Powoduja one stan utraty świadomości i amnezji, analgezji, znoszą napięcie mięsniowe i hamują odruchy nerwowe.

Przebieg znieczulenia ogólnego u ryb:

Uspokojenie

zazwyczaj krótkotrwałe, pełna zdolnośc do reakcji na bodźce zewnętrzene, ograniczona aktywność ruchowa.

2. Podniecenie

niepokój, wzrost pobudliwości nerwowej, wzrost aktywności ruchowej, przyśpieszenie ruchów wentylacyjnych wieczka skrzelowego, podrażnienie chemiczne.

3. Znieczulenie ogólne
a) płytkie

ryby uspokajają się, częstotliwość ruchów wentylacyjnych obniża się, następuje utrata zmysłu równowagi, przemieszczanie ryb staję się powolne i nieskoordynowane, stopniowo ustaje aktywność ruchowa, ryby opadają na dno zbiornika i pozostają w bezruchu.

b) chirurgiczne

ruchy wieczka skrzelowego są powolne i regularne, duż epartie mięsniowe ulegają zwiotczeniu, ryby tracą zdolność poruszania się, nie reaguja na bodźce bólowe, zanika również odruch akustyczny, gałki oczne reagują na ruch ciała.

4. Zapaść

oddechy coraz płytsze aż do zaniku, dłuższe pozostawienie w roztworze środka znieczulającego prowadzi do zatrzymania akcji serca, rozszerzenia naczyń krwionośnych i śmierci.

Jeżeli dochodzi do zapaści należy natychmiastowoprzerwać zabieg lub zapewnić przebieg dobrze natlenionej wody przez jamę skrzelową.

niedziela, 4 października 2015

OPIUM

Opium jest narkotykiem otrzymywanym z niedojrzałych makówek maku lekarskiego

Uprawa opium

Zastosowanie

Dawniej stosowane było jako środek przeciwbólowy, nasenny, uspokajający i odurzający– najczęściej w formie laudanum, czyli nalewki alkoholowej.

Sposób działania

Stosowanie opium na początku daje bardzo przyjemne objawy: stany euforyczne, odprężenie, analgezję – zanik bólu. Dopiero po pewnym czasie pojawiają się negatywne konsekwencje: spadek masy ciała, bezsenność, silne zaparcia, gwałtowne pogorszenie stanu uzębienia. Inne efekty uboczne to wymioty, osłabienie, gorączka, bóle mięśni, głowy, a nawet śmierć z przedawkowania.

Obecnie największa ilość produkowanego opium pochodzi z Afganistanu (85% produkcji na Europę i 90% produkcji światowej).

Skład opium jest zmienny i zależy od pochodzenia surowca, a na to ma wpływ przede wszystkim: klimat (szczególnie warunki pogodowe w okresie poprzedzającym zbiór) oraz zawartość składników odżywczych w glebie. "Jakość" ocenia się na podstawie zawartości głównego alkoidu-morfiny.

Zawiera on od ok. 1 do 27 % morfiny w zależności od kraju pochodzenia i technologii produkcji. Otrzymana w ten sposób substancja jest bardzo plastyczna, koloru czarno - brunatnego, o charakterystycznym ostrym, swoistym zapachu i bardzo gorzkim smaku. Czasami suszy się ją i wtenczas otrzymuje się brunatną, bezpostaciową masę z widocznymi kroplami tłuszczu i żywicy oraz mikro fragmentami komórek roślinnych. Opium jako środka odurzającego najczęściej używa się wdychając wytworzone poprzez podgrzewanie opary, przeważnie w tzw. fajkach opiumówkach lub fajkach wodnych.

Morfina

Morfina (C17H19NO3)– organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów. Wchodzi w skład opium i jest jego najistotniejszym składnikiem psychoaktywnym. Została wyodrębniona w roku 1804 przez Friedricha Sertürnera. W stanie czystym jest białą substancją stałą, o gorzkim smaku,

słabo rozpuszczalną w wodzie.

sobota, 3 października 2015

Heroina

Heroina -C21H23NO5-organiczny związek chemiczny, półsyntetyczny opioid. W postaci czystej heroina jest białą, sypką, bezwonną substancją o gorzkim smaku i temperaturze topnienia 173 °C. Zaliczana jest do grupy depresantów. Heroinę otrzymuje się poprzez acetylację morfiny, którą z kolei wyodrębnia się z opium – mleczka makowego, bądź z suszonej słomy makowej , pochodzących z maku lekarskiego. Została odkryta przez brytyjskiego chemika – C.R. Aldera Wrighta w 1874 roku.

Na czarnym rynku istnieją dwa rodzaje nielegalnej heroiny:

brown sugar, która ma postać brązowych bądź różowych granulek lub proszku; jest ona rafinowana w Azji.
biała heroina, otrzymywana z morfiny, ma postać drobnego, białego proszku

Kolor sprzedawanej na ulicy heroiny zależy także od domieszek innych narkotyków lub substancji mających po prostu zwiększyć jej wagę i objętość.
„Kompot” – polska heroina. Specyfik zawierający alkaloidy opium z przewagą morfiny, kodeiny i heroiny. Lekko oleisty płyn, w kolorze: od słomkowego do brązowego – przechowywany z reguły w strzykawkach lub w małych plastikowych buteleczkach.

Działanie:

Jednorazowe przyjęcie: przy przyjęciu dożylnym następuje prawie natychmiastowy (w ciągu kilku sekund) kilkusekundowy stan ekstazy tzw. "kop", "wejście", euforia, błogostan, odczucie harmonii ze sobą i światem, poczucie, że problemy nie istnieją, biorący żyje w świecie własnych, radosnych przeżyć, zupełnie odizolowany od rzeczywistości. Pojawia się rozluźnienie i senność. Objawy uboczne: wymioty, uczucie ciepła, świąd, zwężenie źrenic, osłabienie reakcji na światło, zaparcie, trudność z oddawaniem moczu, przy dużej dawce - spowolnienie ruchowe, zaburzenia mowy. Objawy te nie są dla osoby będącej pod wpływem narkotyku w żaden sposób uciążliwe, mogą nawet jej sprawiać przyjemność. Zatrucie: zaburzenia pracy serca, zmiany ciśnienia, ból głowy, zapaść.

Główne objawy somatyczne, świadczące o długoletnim zażywaniu heroiny, to:

niepokój,
spowolnienie psychoruchowe,
obniżenie temperatury ciała,
spadek ciśnienia krwi,
osłabienieodruchuwykrztuśnego,
wysychanie błon śluzowych,
bladość skóry,
uszkodzenie narządów miąższowych, np. marskość wątroby, uszkodzenia trzustki i nerek,
zaburzenia hormonalne, np. destabilizacja pracy układu podwzgórze-przysadka,
zaburzenia gospodarki wodnej,
wydzielania gonad i kory nadnerczy,
zaburzenia laktacji,
zaburzenia tarczycowe,
nadmiar produkcji prolaktyny,
zaburzenia układu immunologicznego,
kacheksja,
zmiany zapalne skóry,
zapalenie naczyń żylnych i chłonnych, obrzęk kończyn,
zakażenia (np. posocznica, HIV, zapalania wątroby typu B, C, D), zatrucia, urazy,
wczesna umieralność,
zaburzenia seksualne, niedoczynność gruczołów płciowych, zaburzenia jajeczkowania i miesiączkowania, zaburzenia płodności, spadek libido i potencji,
próchnica zębów, bezzębie,
zaparcia, powstawanie kamieni kałowych.

Szczególne zagrożenia i niebezpieczeństwa

Przedawkowanie
depresja oddechowa
sinica (najpierw sinienie ust i opuszków palców)
krańcowa senność
wiotczenie mięśni szkieletowych – nienaturalne rozluźnienie
zimna, wilgotna i lepka skóra
zwolniona akcja serca i niskie ciśnienie krwi
śpiączka i zgon – powodem śmierci jest ostra niewydolność oddechowa

piątek, 2 października 2015

Endorfiny

Endorfiny to grupa hormonów peptydowych, wywołują doskonałe samopoczucie i zadowolenie z siebie. Jest to tzw "hormon szczęścia" Tłumią odczuwanie drętwienia i bólu. Są endogennymi opioidami.

Hormony szczęścia wytwarzane są głównie w ośrodkowym układzie nerwowym, uważanym za siedlisko uczuć i ośrodki odczuwania przyjemności. W tych samych obszarach produkowane są hormony stresu i lęku, co wyjaśnia np. stan euforii, gdy mijają trudne chwile. Endorfiny produkowane są nie tylko w mózgu i rdzeniu kręgowym, ale również w gruczołach wydzielniczych żołądka i jelit, nerkach, wątrobie, trzustce, a także miazdze zębowej.

Niektóre bodźce, powodujące wydzielanie endorfin, to:

śmiech, a nawet myślenie o śmiechu

wysiłek fizyczny (chociaż niektórzy naukowcy twierdzą, iż to udział w rywalizacji sportowej ma na to znaczący wpływ); przypuszcza się, że przedłużony intensywny wysiłek powoduje wzmożone wydzielanie endorfin, objawiające się euforią biegacza

niedotlenienie - na tej drodze istnieje hipoteza działania euforyzującego alkoholu na organizm poprzez zwiększone powinowactwo tej substancji do tlenu

niektóre (głównie pikantne) przyprawy, np. papryka chili (u szczurów)

w niektórych przypadkach akupunktura

opalanie

czekolada

niektóre substancje psychoaktywne

orgazm

Endorfiny:

poprawiają przepływ krwi w organizmie oraz utrzymują zdrowy i ciągle młody stan mózgu.
wzmacniają układ immunologiczny – im więcej wydzielanych endorfin, tym większa jest odporność.
poprawiają wytrzymałość na ból.
wpływają na poprawę pamięci, koncentracji, a także zwiększają zdolność kreatywnego myślenia.
hamują procesy starzenia się organizmu poprzez ograniczanie powstawania wolnych rodników odpowiedzialnych za starzenie się tkanek oraz choroby cywilizacyjne; dzięki endorfinom skóra zyskuje jędrność, zdrowy i promienny wygląd.

czwartek, 1 października 2015

Alkohole

Alkohole – związki organiczne zawierające jedną lub więcej grup hydroksylowych połączonych z atomem węgla w hybrydyzacji sp³.
W języku potocznym przez „alkohol” rozumie się zazwyczaj napój alkoholowy.
Najprostsze i najczęściej spotykane w życiu codziennym alkohole to zawierające jedną grupę hydroksylową w cząsteczce pochodne alkanów, czyli alkohole monohydroksylowe, na przykład metylowy, etylowy, propylowy.